ANARGYROS ART RESIDENCY SPETSES || ΕΚΘΕΣΗ “SCHOOL OF TRANSITIONS”

ANARGYROS ART RESIDENCY SPETSES
Αναργύρειος και Κοργιαλένειος Σχολή Σπετσών

School of Transitions

Εγκαίνια
20.06.2025, 6μμ
8μμ Performance found memories της Ιωάννας Παρασκευοπούλου

Διάρκεια έκθεσης
21.06 – 20.07.2025

Ωράριο λειτουργίας
Καθημερινά 6μμ-10μμ

Καλλιτέχνιδες
Rowena Hughes (1979, Λονδίνο)
Κωνστάντζα Καψάλη (1989, Θεσσαλονίκη)
Ναταλία Μαντά (1994, Αθήνα)
Ιωάννα Παρασκευοπούλου (1984, Καλαμάτα)

Καλλιτεχνική διεύθυνση
Εύα Βασλαματζή

Συντονισμός/Βοηθός επιμέλειας
Φωτεινή Σαλβαρίδη

Η Αναργύρειος και Κοργιαλένειος Σχολή Σπετσών με χαρά ανακοινώνει την έναρξη του προγράμματος φιλοξενίας καλλιτεχνών Anargyros Art Residency στις Σπέτσες τον Μάιο του 2025. Το πρόγραμμα στοχεύει να φιλοξενεί ετησίως στους χώρους της Σχολής καλλιτέχνες όλων των πεδίων και να παρέχει το απαραίτητο πλαίσιο για την παραγωγή νέων πρωτότυπων έργων. Η Σχολή θα αποτελέσει χώρο διαμονής και εργασίας των καλλιτεχνών, έκθεσης των τελικών τους έργων, καθώς και συνάθροισης της τοπικής κοινότητας μέσα από μια σειρά δράσεων ανοιχτών στο κοινό. Οι συμμετέχοντες καλλιτέχνες ωθούνται να ανακαλύψουν άγνωστες πτυχές του νησιωτικού τοπίου πέρα των στερεοτυπικών αναφορών ενός τουριστικού προορισμού και να επεξεργαστούν και να ερμηνεύσουν την κοινωνική τους σημασία για την τοπική κοινότητα, σε διάλογο με αυτήν. Η ιδιαιτερότητα της νησιωτικής συνθήκης, που χαρακτηρίζεται παράλληλα από την απομόνωση και τη συνδεσιμότητα μέσα από ένα δίκτυο αρχιπελάγους, είναι το ευρύτερο πλαίσιο που κατευθύνει το πρόγραμμα.

Το πρόγραμμα είναι μια πρωτοβουλία της Αναργυρείου και Κοργιαλενείου Σχολής Σπετσών (ΑΚΣΣ) υπό την καλλιτεχνική διεύθυνση της επιμελήτριας Εύας Βασλαματζή.

Στην εναρκτήρια χρονιά του, το residency εστιάζει στον χώρο που φιλοξενείται – στις Σχολές, όπως είναι γνωστός ο χώρος της ΑΚΣΣ στις Σπέτσες – που λειτούργησε σαν οικοτροφείο αρρένων από το 1927 έως και το 1983. Πως μπορούμε να σκεφτούμε μια εναλλακτική σχολή σήμερα σε αυτόν τον ιστορικά φορτισμένο χώρο; Κάτω από ποιες συνθήκες μπορούμε να δημιουργήσουμε ένα πλαίσιο οριζόντιας διαδικασίας μοιράσματος και αμοιβαιότητας; Πώς μπορούμε να αναδείξουμε την παιδαγωγική διάσταση μιας ανταλλαγής γνώσης χωρίς να την αναγάγουμε σε μεθοδολογικό εργαλείο;

Μέσα από την έρευνα και το έργο τεσσάρων καλλιτέχνιδων, της Rowena Hughes, της Κωνστάντζας Καψάλη, της Ναταλίας Μαντά και της Ιωάννας Παρασκευοπούλου, η έναρξη του προγράμματος με τίτλο School of Transitions, φιλοδοξεί να δημιουργήσει μια εναλλακτική σχολή μέσα στη σχολή. Αυτή η κατεύθυνση αποτελεί μεθοδολογικό άξονα του προγράμματος που αρθρώνεται μέσα από μια σειρά εργαστηρίων και συζητήσεων, ανοιχτά στο κοινό, που οργανώνονται από τις συμμετέχουσες καλλιτέχνιδες και τέσσερις εξωτερικές συνεργάτιδες, επιμελήτριες και εικαστικούς, την Δάφνη Δραγώνα, την Λήδα Παπακωνσταντίνου, την Ayumi Paul και την Rachael Rakes, αλλά και μέσα από μια σειρά πιο αυθόρμητων συναντήσεων και δραστηριοτήτων όπως η συλλογική ανάγνωση κειμένων ή οι προβολές ταινιών αναφοράς για το έργο των συμμετεχουσών.

Η έρευνα των καλλιτέχνιδων

Η Rowena Hughes δουλεύει με την τεχνική του φωτογράμματος, αποδίδοντας φόρο τιμής σε μια από τις πρώτες γυναίκες βοτανολόγους και φωτογράφους που δούλεψαν με αυτό το μέσο για να καταγράψει τη φύση, την Anna Atkins. Μαζεύοντας υλικά από τις παραλίες και το φυσικό περιβάλλον γύρω από τη σχολή, όπως αχινούς και φύκια, αλλά και τεχνητά υπολείμματα που μερικές φορές παραπέμπουν σε φυσικές φόρμες, δημιουργεί συνθέσεις με τα αποτυπώματά τους θολώνοντας περισσότερο τις διαφοροποιήσεις τους. Στο έργο της Hughes η σχολαστική παρατήρηση, βασική μεθοδολογία των επιστημών, περιπλέκεται με το απρόβλεπτο της φύσης, καθώς και της αναλογικής διαδικασίας που χρησιμοποιεί.

Η Κωνσταντζα Καψαλη ξεκινά από μια ηχογραφημένη αφήγηση σχετικά με τον θάνατο ενός αγαπημένου προσώπου, την επίσκεψή στη βιβλιοθήκη του και την ανάδυση ενός απρόσμενου πορτρέτου μέσα από τα βιβλία που διάβαζε και συνέλεγε. Το ανεξήγητο των γεγονότων, όπως παρουσιάζονται στην αφήγηση, ενεργοποιεί μια έρευνα γύρω από τη σχέση μας με το μεταφυσικό μέσα ένα δίκτυο νέων τοπικών συνδέσεων και αφηγήσεων. Η έρευνα εστιάζει στα ανθρώπινα κατάλοιπα — οστά, ιερά λείψανα, αντικείμενα, τα οποία εξετάζει ως εκθέματα μιας αλλόκοτης συλλογής, ως φορείς ιερών νοημάτων ή ακόμη και ως τεκμήρια λαϊκών δοξασιών. Το έργο της Καψαλη μελετα τις αντιφάσεις γύρω από τη μνήμη, τον θάνατο και την υλικότητα της απώλειας.

Η Ναταλία Μαντά θα ερευνήσει με ποικιλία μέσων – κεραμικά, υφάσματα, γλυπτά, ήχο και βίντεο – την έννοια της κυοφορίας, της δημιουργίας του ανθρώπινου συστήματος μέσα σε μια υγρή μάζα μέσα από αρχετυπικές φόρμες χωρίς διαμεσολάβηση που επανέρχονται στο έργο της. Εμπνευσμένη από τα χειροποίητα εργαλεία του πατέρα της (που δραστηριοποιούταν στην ευρύτερη περιοχή του Πόρτο Χέλι) για τη μέτρηση του βυθού, η Μαντά αναζητά μια νέα ανατομία που να συνδέει το σώμα με το τοπίο, τη χρηστικότητα με το παιχνίδι, το τοπικό με το οικουμενικό. Στο έργο της, η ψευδοεπιστημονική διάσταση της διαδικασίας – η συστηματική καταγραφή ημερολογιακού τύπου σε μορφή σημειώσεων και σχεδίων- παίρνει τη μορφή μιας ιδιοσυγκρασιακής σπουδής/μεθοδολογίας, της οποίας τα αποτελέσματα επικοινωνούνται περισσότερο μέσω της ενσυναίσθησης, παρά μιας ορθολογικής κατανόησης.

Η Ιωάννα Παρασκευοπούλου θα πραγματοποιήσει μια ηχητική-χορευτική έρευνα πάνω στη χειρωνακτική εργασία και τα επαγγέλματα που σταδιακά εξαφανίζονται, εστιάζοντας στο σωματικό αποτύπωμα. Στο επίκεντρο του έργου βρίσκεται η σχέση του σώματος με το εργαλείο, η επανάληψη και η σιωπηλή τελετουργία που διαμορφώνεται μέσα από την καθημερινή επαφή με το υλικό. Συνδυάζοντας ήχο, εικόνα και κίνηση, το έργο επιχειρεί να δημιουργήσει έναν παραστατικό φόρο τιμής στην αθέατη χορογραφία της χειρωνακτικής εργασίας — μια χορογραφία που εκτελείται καθημερινά σε εργαστήρια, κουζίνες, χωράφια και συνεργεία. Η έρευνα αναδεικνύει τη διαλογιστική διάσταση της χειρωνακτικής επανάληψης και καλεί το κοινό να επανασυνδεθεί με έναν ρυθμό ζωής που αντιστέκεται στην ταχύτητα, την παραγωγικότητα και τη λήθη.

*Οι Κωνστάτζα Καψάλη, Ναταλία Μαντά και Ιωάννα Παρασκευοπούλου είναι ARTWORKS Fellows